Status podwyższonego ryzyka jest przypisywany podmiotom na podstawie takich czynników, jak charakter prowadzonej działalności czy rodzaj oferowanych produktów lub usług. Informacje te zawarte są w kodach PKD, składających się z 4 poziomów tj.: działu, grupy, klasy oraz podklasy. Warto bliżej zapoznać się z tematyką ryzyka zawodowego.
Co charakteryzuje branże wysokiego ryzyka?
Branże wysokiego ryzyka charakteryzują się specyficznymi aspektami oraz wyzwaniami, które sprawiają, że działalność w takich sektorach jest narażona na problemy prawne, rekrutacyjne czy operacyjne, jak również potencjalne straty finansowe. Tego rodzaju biznesy często borykają się z dużymi wahaniami w przychodach lub popycie, wynikających głównie z niestabilnych warunków rynkowych. Z kolei rygorystyczne regulacje prawne oraz często zmieniające się przepisy stanowią swego rodzaju wyzwanie dla wielu branż. Przedsiębiorcy są bardziej narażeni na oskarżenia lub pozwy.
Ryzyko operacyjne związane jest głównie z zarządzaniem kapitałem czy logistyką. Tego rodzaju branże narażone są na duże straty finansowe. Dodatkowo firmy działające w podwyższonym ryzyku często mają trudności z uzyskaniem różnego rodzaju form finansowania, ponieważ instytucje są szczególnie ostrożne w stosunku do inwestowania w sektory charakteryzujące się niestabilnością oraz dużym ryzykiem.
W branżach wysokiego ryzyka występują różnego rodzaju zagrożenia, które mogą dotyczyć wielu aspektów działalności takich, jak: prawo, operacje, finanse, środowisko czy technologie.
W jakich branżach ocena ryzyka jest szczególnie istotna?
Ocena ryzyka zawodowego jest ważna w branżach, w których pracownicy są narażeni na zwiększone ryzyko związane z zagrożeniami zdrowotnymi, wypadkami bądź innymi niebezpiecznymi warunkami pracy. Mowa tutaj przede wszystkim o:
- budownictwie;
- górnictwie;
- przemyśle chemicznym;
- energetyce;
- transporcie i logistyce;
- opiece zdrowotnej;
- przemyśle ciężkim i metalurgii;
- rolnictwie;
- leśnictwie;
- branży lotniczej i morskiej.
Jak dokonuje się oceny poziomu ryzyka?
Ocena poziomu ryzyka zawodowego to proces, który polega na identyfikacji zagrożeń, analizie ryzyka oraz wdrożeniu stosownych środków w celu jego minimalizacji bądź eliminacji. Procedura ta składa się z 6 podstawowych kroków, do których należą:
Krok 1 – Zidentyfikowanie zagrożenia
Działania obejmują weryfikację rodzaju zagrożeń, np. chemiczne, biologiczne, fizyczne, psychospołeczne itp.
Krok 2 – Analiza ryzyka
Kolejnym krokiem jest przeanalizowanie możliwych konsekwencji, wynikających z zidentyfikowanego zagrożenia wraz z częstotliwością ich występowania.
Krok 3 – Ocena poziomu ryzyka
Na podstawie analizy dokonywana jest ocena ryzyka, określając jego poziom w skali jakościowej lub ilościowej.
Krok 4 – Określenie działań kontrolnych
To podjęcie stosownych działań kontrolnych w celu zmniejszenia ryzyka do akceptowalnego poziomu.
Krok 5 – Dokumentacja ryzyka
Wyniki przeprowadzonej procedury muszą być udokumentowane. Dokumentacja musi zawierać szczegółowe dane dotyczące całego procesu oceny ryzyka zawodowego.
Krok 6 – Monitorowanie i aktualizacja
Regularne monitorowanie efektywności wdrożonych działań oraz aktualizacja oceny ryzyka w sytuacji, gdy zaszły zmiany w warunkach pracy.
Jakie są metody oceny ryzyka zawodowego?
Poszczególne metody oceny ryzyka zawodowego różnią się między sobą wymaganiami oraz zastosowaniem w różnych branżach. Do najczęściej wykorzystywanych należą:
- Metoda wskaźnikowa PN-N-18002
To jedna z najchętniej wykorzystywanych metod. Polega na ocenie ryzyka zawodowego przy użyciu wskaźników tj. ciężkość następstw oraz prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia.
- Metoda Risk Score
Metoda opiera się na wzorze matematycznym, w którym ryzyko zawodowe (R) oblicza się jako iloczyn 3 czynników, czyli prawdopodobieństwa (P), ekspozycji (E) oraz skutków (S).
Wzór: R=S×E×P
- JSA – Job Safety Analysis
Ocena koncentruje się na identyfikacji zagrożeń, które związane są z wykonywaniem poszczególnych zadań w procesie pracy. Każde takie zadanie jest analizowane w kontekście potencjalnego ryzyka.
Korzystając z tej metody, należy wykorzystać wzór: P= F+O+A, gdzie:
- P – prawdopodobieństwo;
- F – częstotliwość występowania zdarzeń;
- O – prawdopodobieństwo zdarzenia;
- A – możliwość usunięcia szkody.
Jakie są środki zapobiegawcze i minimalizujące ryzyko zawodowe?
Środki zapobiegawcze oraz minimalizujące ryzyko zawodowe są niezwykle ważne dla zapewnienia bezpieczeństwa, jak również higienicznych warunków pracy. Ich wdrożenie pozwala na redukcję zagrożenia oraz zmniejszenie liczby chorób zawodowych, wypadków, jak również ochrony zdrowia. Kluczowym czynnikiem jest eliminacja wszelkiego ryzyka. Oznacza to zmianę procesów, które mogą stanowić zagrożenie. Jeżeli procedura nie jest możliwa, wówczas należy zastosować substytucję. Polega ona na zastąpieniu zagrażających czynników bardziej bezpiecznymi odpowiednikami.
Istotne będzie również wdrożenie stosownych środków ochrony dostosowanych do indywidualnych potrzeb danej branży. Ważnym aspektem jest także podjęcie działań związanych ze zmianą sposobu organizacji pracy w celu zmniejszenia możliwości występowania ryzyka. Kluczowe pozostaje również regularne monitorowanie wdrażanych działań, aby zapewnić trwałe zarządzanie ryzykiem.
Jakie znaczenie ma współpraca z zewnętrznymi ekspertami od oceny ryzyka zawodowego?
Zapewnienie bezpieczeństwa w miejscu pracy powinno być priorytetowym zadaniem dla wszystkich przedsiębiorców. To fundament każdej firmy, zapewniający odpowiednie warunki do wykonywania zadań. Zarządzanie ryzykiem wymaga dokładnej oceny zagrożeń, stąd też należy przeprowadzić audyt bezpieczeństwa. Co ważne, musi on być przeprowadzony bardzo wnikliwie i rzetelnie, aby dostarczyć rzeczywistych i skrupulatnych wyników. W tym celu warto nawiązać współpracę z firmą Bureau Veritas, która ma dużą wiedzę i doświadczenie w zarządzaniu ryzykiem. Specjaliści dokonają szczegółowej analizy i pomogą wdrożyć odpowiednie środki zapobiegawcze.
Profesjonalną ocenę ryzyka zawodowego sporządza się, by rozpoznać potencjalne zagrożenia, które mogą wystąpić w środowisku pracy. To kluczowy element polityki bezpieczeństwa każdego przedsiębiorstwa. Warto jednak pamiętać, aby procedura była przeprowadzana przez doświadczonych specjalistów.
