Codziennie podejmujemy decyzje – zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Zaczynając od błahych takich jak np. wybór śniadania, a kończąc na tych poważnych decyzjach biznesowych. Proces podejmowania decyzji zawsze złożony jest z kilku elementów. Jakie kroki trzeba podjąć, aby wybrać najlepszą opcję? Przekonaj się!
Etapy procesu decyzyjnego
Etapy procesu decyzyjnego mogą być różne – wiele zależy tutaj od konkretnego kontekstu i rodzaju decyzji, ale najczęściej wyróżnia się takie etapy jak:
Identyfikacja problemu
Na samym początku należy zidentyfikować i zdiagnozować problem decyzyjny. Konieczne jest zatem poznanie odpowiedzi na takie pytanie jak m.in.: czego dotyczy problem i jak bardzo jest złożony?, jaka jest przyczyna powstania problemu?, a także czy ten problem się powtarza? Musisz zrozumieć, jaki jest problem, aby móc przejść do kolejnego etapu, jakim jest gromadzenie informacji.
Zbieranie wartościowych informacji
Następnie trzeba zebrać wartościowe informacje, które pomogą zrozumieć daną sytuację. Najlepiej, abyś pozyskiwał je z różnych źródeł takich jak badania, raporty, dane, doświadczenia osobiste. Gdy uznasz, że Twój problem jest techniczny lub zbyt skomplikowany, skonsultuj się z ekspertami lub specjalistami, którzy doradzą Ci w tym temacie. Korzystając z wielu źródeł, unikniesz jednostronnej perspektywy. Zanim jednak wykorzystasz zebrane informacje, upewnij się, że są one rzetelne i godne zaufania. Co więcej, nie przesadzaj z ilością informacji. Jeśli będzie ich zbyt wiele, proces podejmowania decyzji może stać się trudniejszy.
Określenie alternatywnych rozwiązań
Kolejnym etapem jest określenie różnych możliwych rozwiązań, co odbywa się na podstawie zebranych informacji. Rzadko zdarza się, że jest tylko jedna opcja. Zazwyczaj jest ich znacznie więcej, zatem rozważ, która będzie najlepszym rozwiązaniem. Na przykład, gdy Twój stacjonarny sklep odzieżowy chciałby zwiększyć sprzedaż, możesz zdecydować się na stworzenie sklepu online, założyć konta firmy w social mediach bądź wybrać połączenie tych dwóch rozwiązań. Każdą z możliwości powinieneś ocenić pod kątem ich plusów i minusów. Pomocne będą tutaj wszelkie analizy czy porównania.
Podjęcie decyzji
Czas na podjęcie decyzji! Gdy już ocenisz wszystkie alternatywy, musisz zdecydować, jaka opcja będzie najlepsza. Twój wybór może być oparty na różnych kryteriach takich jak np. koszty, priorytety, korzyści czy ryzyko.
Wdrożenie decyzji
Po podjęciu decyzji zajmij się jej wdrażaniem. Stwórz plan, dzięki któremu będziesz mógł ją zrealizować. Jeśli jest taka konieczność, przydziel zadania odpowiednim pracownikom.
Analiza podjętej decyzji
Ostatnim już elementem procesu decyzyjnego jest dokonanie oceny podjętej decyzji. Zrób to po upływie pewnego czasu. Zweryfikuj, czy wybrany przez Ciebie sposób faktycznie rozwiązał problem. Jeśli tak, to świetnie! Dobrym krokiem będzie zanotowanie tego, co okazało się skuteczne – być może wykorzystasz to w przyszłości? Z kolei, jeśli wybrana opcja nie przynosi oczekiwanych efektów, najprawdopodobniej niezbędne będą korekty lub ponowne przeprowadzenie procesu decyzyjnego od nowa.
Jak lepiej podejmować decyzje?
Podjęcie decyzji sprawia Ci problemy? Na spokojnie! Aby ułatwić sobie ten proces, możesz wykorzystać różne narzędzia pomocne w analizie, ocenie i przy podejmowaniu decyzji. Jednym z najbardziej znanych jest macierz decyzyjna, czyli narzędzie pomagające w porównaniu różnych alternatyw decyzyjnych pod względem różnych kryteriów i czynników. Równie często wybierane jest drzewo decyzyjne, czyli graficzne narzędzie, które pomaga w zrozumieniu i wizualizacji różnych decyzji i idących za nimi konsekwencji. Polecane jest szczególnie gdy przed Tobą wyjątkowo skomplikowany proces decyzyjny. Do innych narzędzi zaliczamy analizę SWOT, symulacje komputerowe, czy narzędzia do analizy danych i zarządzania projektem.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
- Co to jest proces decyzyjny?
Proces decyzyjny to kroki, przez które trzeba przejść, aby wybrać najlepszą dostępną opcję w celu rozwiązania problemu. Na jego podjęcie decydują się różne osoby i podmioty w różnych kontekstach życiowych i zawodowych.
- Ile jest kroków procesu decyzyjnego?
Liczba kroków procesu decyzyjnego może być bardzo różna, ponieważ jest to zależne od kontekstu, rodzaju decyzji i metodologii. Najczęściej jednak ogólnie przyjmuje się, że proces decyzyjny składa się z sześciu głównych kroków takich jak identyfikacja problemu, zbieranie wartościowych informacji, określenie alternatywnych rozwiązań, podjęcie decyzji, wdrożenie decyzji i analiza podjętej decyzji.
- Czy któryś z kroków procesu decyzyjnego jest najważniejszy?
Wszystkie etapy podejmowania decyzji są niezwykle ważne i mają wpływ na jakość ostatecznej decyzji. Nie da się zatem stwierdzić, że któryś z elementów jest najważniejszy, ponieważ każdy z nich pełni unikalną rolę i jest potrzebny, aby móc podejmować trafne decyzje.
- Czy da się podjąć decyzję, omijając jeden z etapów procesu decyzyjnego?
Jak najbardziej. Nierzadko zdarzają się sytuacje, w których rezygnuje się z jednego lub więcej etapów procesu decyzyjnego, jednak taką decyzję należy podejmować ostrożnie i z pełną świadomością konsekwencji. Na taki krok zwykle decydujemy się, gdy mamy do podjęcia pilną decyzję w warunkach kryzysowych bądź rutynową decyzję.
- Czy wąskie i szerokie znaczenie podejmowania decyzji znacząco się od siebie różni?
Tak, wąskie podejście podejmowania decyzji skupia się na formalnych procesach i analizie, natomiast szerokie podejście odnosi się do ogólnego procesu podejmowania wyborów dotyczących wielu aspektów życia, nie tylko biznesu i nie zawsze wymaga formalnych kroków czy narzędzi.
