Chociaż startupy cieszą się dużą popularnością, wiele osób nie potrafi wyjaśnić, czym one są. Przyszli przedsiębiorcy nie zawsze wiedzą, jakie szanse i zagrożenie niesie tego typu działalność. Zanim zdecydujesz się na własny biznes, zweryfikuj swój pomysł. W tym celu przeprowadź badania rynku. Sprawdź też, gdzie szukać dofinansowania na założenie startupu!
Co to jest startup?
Wbrew pozorom nie każdą nową firmę można nazwać startupem. Taka działalność jest nastawiona na szybkie skalowanie. Przedsiębiorcy mają innowacyjny produkt lub pomysł, który przyczyni się do dynamicznego wzrostu startupu i istotnych zmian w branży. Co ważne, chętnie podejmują ryzyko, aby zdominować rynek. Zazwyczaj działają oni w branży:
- technologicznej,
- e-commerce,
- fintech,
- gastronomicznej,
- turystycznej.
Czym różni się startup od zwykłej firmy?
Firma przestaje być startupem, gdy zaczyna przynosić duże zyski, dojdzie do przejęcia lub fuzji. Czasami zajmuje to kilka-kilkanaście lat. Jeśli startup przynosi straty lub przestaje się rozwijać, najprawdopodobniej zostanie rozwiązany. W przeciwieństwie do tradycyjnego przedsiębiorstwa organizacja dopiero szuka swojego modelu biznesowego. Może go wybrać, wsłuchując się w potrzeby klientów lub tworząc prototyp produktu.
Jak założyć startup? Kilka kroków
Zanim założysz startup, przeprowadź dogłębne badanie rynku. Dzięki temu nie tylko poznasz środowisko biznesowe, lecz także ocenisz szanse i zagrożenia. Przede wszystkim przeanalizuj swoją konkurencję. Jeśli rynek jest już nasycony, możesz mieć problem z wprowadzeniem produktu lub usługi. W tym przypadku nie wystarczy biznesplan i nietuzinkowa strategia. Oprócz tego musisz znaleźć USP, czyli unikalną cechę oferty. To dodatkowa korzyść, którą zyskuje klient wraz z dokonaniem zakupu. To sprawdzony sposób na zdobycie przewagi konkurencyjnej.
Jeśli poznałeś już rynek, sprawdź potencjał swojego produktu. Ponadto oszacuj wielkość rynku i liczbę potencjalnych klientów. Następnie zbierz jak najwięcej informacji na temat swojej konkurencji. Przeanalizuj wyniki finansowe, cennik, unikalną wartość oferty głównych graczy na rynku, a także śledź ich poczynania w mediach społecznościowych. Drugi etap polega na wyborze modelu biznesowego, czyli sposobu monetyzacji produktu. Nie tylko określa wartość firmy, źródła przychodów i rynek docelowy, lecz także ułatwia alokację zasobów. Dobrze dobrany model biznesowy zapewnia również satysfakcję klienta. Pamiętaj, żeby dopasować go do charakterystyki działalności i stadium rozwoju firmy.
Wyróżniamy 5 sprawdzonych modeli biznesowych dla startupów:
- Subskrypcja – stosowany zarówno przez podmioty oferujące produkty cyfrowe, jak i fizyczne. Klienci muszą regularnie uiszczać opłatę (miesięczną lub roczną), aby mieć do nich dostęp. Prezentowany model pozwala na budowę bazy klientów, co umożliwia generowanie stałego dochodu. Ponadto ułatwia on skalowanie, ponieważ pozyskujemy nowych subskrybentów bez ponoszenia wysokich kosztów. Oprócz tego umożliwia dostosowanie oferty do zmieniających się potrzeb klientów.
- Platforma – łączy sprzedawców i kupujących w jednym miejscu. Dodatkowo umożliwia interakcję między użytkownikami, z kolei dostawca skupia się na budowaniu i utrzymywaniu infrastruktury niezbędnej do zawierania transakcji. Wyróżniamy różne rodzaje platform: marketplace, oprogramowania, ekonomii współdzielenia i na żądanie. Platforma pełni funkcję pośrednika, co ułatwia skalowanie.
- Freemium – podmiot oferuje podstawową wersję usługi lub produktu za darmo, ale jednocześnie proponuje płatny wariant premium. Dzięki temu może wzbudzić zainteresowanie klientów, którzy w razie potrzeby zapłacą, aby uzyskać dostęp do dodatkowych funkcji. Należy jednak znaleźć złoty środek między darmową wersją i płatnym planem. Utrzymanie bazy niepłacących klientów generuje koszty, dlatego warto zadbać o wysoki współczynnik konwersji.
- DIY (do-it-yourself) – klient ma wpływ na tworzenie produktu, a także może go dostosować do swoich potrzeb. Dzięki temu czuje się dumny z jego posiadania. To dobry model biznesowy dla podmiotów produkujących kosmetyki naturalne, torebki, czy biżuterię. Zadbajmy o to, żeby proces tworzenia nie był zbyt skomplikowany. W przeciwnym razie klienci szybko się zniechęcą.
- Razor and blades – główny produkt jest tani, ale na komponenty została nałożona duża marża. Takie rozwiązanie sprawdzi się w przypadku firm, które sprzedają dodatkowe akcesoria.
Wykonaj analizę opłacalności, która dostarczy wielu istotnych informacji: zapotrzebowanie na zewnętrzne źródła finansowania, okres zwrotu nakładów inwestycyjnych i przewidywana stopa zwrotu z inwestycji. Aby zweryfikować swój pomysł na biznes, możesz stworzyć MVP, czyli produkt z minimalnymi funkcjonalnościami. W ten sposób nie tylko zaoszczędzisz sporo czasu i pieniędzy, lecz także zminimalizujesz ryzyko niepowodzenia przedsięwzięcia. Wdrożenie MVP pozwoli Ci zweryfikować przydatność produktu. Możesz go także lepiej dostosować do potrzeb klientów.
Pozyskanie funduszy zewnętrznych przyspieszy rozwój startupu. Zanim jednak przystąpisz do poszukiwania inwestora, odpowiedz sobie na kilka pytań:
- Czy produkt dostarcza klientom realną wartość?
- Czy startup posiada kompetencje i zasoby niezbędne do prowadzenia procesu sprzedaży?
- Czy podmiot dba o swój wizerunek?
- Czy organizacja posiada płynność finansową i potrafi wskazać ryzyko przedsięwzięcia?
Aby wzbudzić zaufanie u potencjalnego inwestora, należy pamiętać o mocnym uścisku dłoni, utrzymywaniu kontaktu wzrokowego i wyprostowanej sylwetce. Oprócz tego powinniśmy skomponować stylizację, która podkreśli profesjonalny wizerunek. Postarajmy się przyjść na spotkanie kilka minut wcześniej i przygotujmy odpowiedzi na potencjalne pytania.
Jak zdobyć pieniądze na start startupu?
Założenie startupu zazwyczaj nie wymaga kapitału własnego. Aby pozyskać środki na rozwój działalności, warto zdobyć wsparcie anioła biznesu. To osoba prywatna, która inwestuje kapitał w nowe firmy lub startupy o dużym potencjale wzrostu. Należy zaznaczyć, że posiada ona dużą wiedzę i doświadczenie, dzięki czemu potrafi ocenić szanse na zwrot inwestycji. Dzięki temu aniołowie biznesu służą też mentoringiem i siecią kontaktów. Co ważne, mogą inwestować na każdym etapie projektu.
Jak nawiązać kontakt z aniołem biznesu? W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na takie organizacje jak: European Business Angels Network (EBAN), Cobin Angels, Lewiatan Business Angels i PolBAN Business Angels Club. Możemy również zwrócić się do Grupy Trinity, Wschodniej Sieci Aniołów Biznesu, czy Ainot. W tym celu należy wysłać formularz dostępny na stronie internetowej organizacji.
Zastanawiasz się, jak pozyskać środki na założenie startupu? Możesz skorzystać z funduszy Venture Capital (VC), które posiadają niezbędne zasoby do przeprowadzenia rzetelnych analiz i oceny opłacalności przedsięwzięcia. Co ważne, nie wymagają zabezpieczeń w postaci kapitału własnego. Ponadto nie nakładają na beneficjentów odsetek, ani prowizji.
Do popularnych sposobów finansowania startupów zaliczamy także:
- inkubatory przedsiębiorczości,
- crowdfunding (finansowanie społecznościowe),
- fundusze Private Equity (PE) – inwestują w firmy nieobecne na giełdzie,
- kredyty bankowe.
Jak znaleźć pomysł na startup?
W tym celu skorzystaj z forów internetowych i mediów społecznościowych. Nie potrzebujesz wtedy dużego budżetu, aby dowiedzieć się, czy Twoje oferta będzie cieszyła się zainteresowaniem. Inicjuj dyskusje z potencjalnymi klientami, dzięki którym dostaniesz cenne informacje zwrotne. To doskonała okazja, aby dostosować ofertę do potrzeb grupy docelowej.
