Strona głównaEkonomiaSystemy wynagradzania - rodzaje, wady, zalety

Systemy wynagradzania – rodzaje, wady, zalety

Opublikowano

Najnowsze artykuły

Jednoosobowa działalność gospodarcza a zatrudnienie pracowników

W dzisiejszym świecie coraz więcej osób decyduje się na rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej. Wraz...

Polski emeryt a działalność gospodarcza — co jeszcze warto wiedzieć?

Polscy emeryci coraz częściej sięgają po przedsiębiorczość jako sposób na aktywne spędzanie czasu po...

Dla osób zatrudnionych oraz poszukujących pracy wynagrodzenie jest jedną z kluczowych kwestii. Liczy się jednak nie tylko jego wysokość, ale także forma i sposób, w jaki do nas trafia. Prawo dopuszcza ich kilka, między innymi płatność z góry oraz przelew za już zrealizowane zlecenie. Różnorodne dozwolone systemy zapłaty są znane jako systemy wynagradzania.

System wynagradzania – co to takiego?

Wynagrodzenie to rodzaj obowiązkowego świadczenia, zależnego od rodzaju wykonywanej pracy i jej ilości. Pracodawca przekazuje je osobom, które zatrudnia, na podstawie wiążącego strony stosunku pracy. Do tzw. płacy stałej często dołącza się dodatki o różnym charakterze i wysokości, na przykład dodatek motywacyjny, prowizje i premie. Powinny one zostać wyszczególnione w umowie o pracę. Płaca podstawowa i wszystkie dodatki składają się na całokształt wynagrodzenia pracownika. Suma ta nie może być niższa niż ustawowa płaca minimalna.

Najczęściej stosowane systemy wynagrodzenia to:

  • czasowy, na przykład miesięczny lub godzinowy,
  • wynikowy, na przykład prowizyjny lub akordowy,
  • mieszany, na przykład czasowo-premiowy.

Wprowadzenie systemów wynagradzania ma na celu zapewnienie pracownikom adekwatnej i uczciwej rekompensaty za ich pracę. Zazwyczaj opiera się ona na kryteriach takich jak poziom kwalifikacji, doświadczenie, wyniki pracy lub rola pełniona przez daną osobę w organizacji. Systemy wynagradzania mogą również mieć na celu zachęcanie pracowników do osiągania określonych zamiarów, wykonywania zadań lub pełnienia dodatkowych funkcji. Wybór odpowiedniego systemu wynagradzania zależy od charakterystyki organizacji, celów biznesowych i oczekiwań pracowników.

Czasowy system wynagradzania

Czasowy system wynagradzania to sposób wynagrodzenia pracowników w oparciu o czas, jaki poświęcają oni na wykonywanie zleconej im pracy. W ramach tego systemu, pracownik otrzymuje wynagrodzenie za każdą przepracowaną godzinę, dzień lub tydzień pracy w zależności od ustaleń zawartych między pracodawcą a pracownikiem.

W ramach czasowego systemu wynagradzania, pracownik zwykle otrzymuje stałą stawkę godzinową lub dzienną, która określa, ile zarobi on za każdą przepracowaną jednostkę czasu. System ten często stosuje się w przypadku osób zatrudnionych, które wykonują pracę sezonową lub tymczasową, a także w przypadku pracowników wypełniających obowiązki w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Jako jedną z wad czasowego systemu wynagradzania wiele osób wymienia fakt, że nie zachęca on osób zatrudnionych do większej efektywności. Często nie uwzględnia on bowiem premii i innych dodatków płacowych. Jego zaletą jest natomiast przejrzystość i jasno określone formalności.

Wynikowy system wynagradzania

Wynikowy system wynagradzania to rodzaj systemu, w którym wynagrodzenie jest uzależnione od wyników osiąganych przez pracownika. Ma on na celu zachęcenie zespołu do efektywności, a tym samym przyczynia się do poprawy wydajności organizacji. W takim systemie wynagrodzenie jest zwykle oparte na konkretnych osiągnięciach, takich jak realizacja celów, ilość wykonanej pracy lub jakość produktów i usług.

Systemy wynikowe mogą być stosowane w różnych dziedzinach i na różnych poziomach organizacji. Mogą obejmować różne formy wynagrodzenia, takie jak premie, nagrody lub udziały w zyskach firmy. Jednym z głównych założeń wynikowych systemów wynagradzania jest to, że pracownicy powinni być nagradzani za swoją pracę w sposób sprawiedliwy i proporcjonalny do ich wkładu w sukces organizacji.

Wynikowy akordowy system wynagradzania często stosuje się w branżach produkcyjnych, takich jak przemysł samochodowy czy produkcja maszyn. W takim systemie pracownik otrzymuje wynagrodzenie za każdą jednostkę produktu lub usługi, którą wykonał, przy czym stawkę wynagrodzenia ustala się zwykle na podstawie średniego czasu, potrzebnego do wykonania jednej jednostki.

Jednym z głównych założeń wynikowego akordowego systemu wynagradzania jest to, że im więcej pracy wykonuje pracownik, tym więcej zarabia. Jest to forma zachęty do wydajnej pracy, ponieważ im więcej dóbr dana osoba wyprodukuje, tym wyższe będzie jej wynagrodzenie. Krótko mówiąc, wynagrodzenie osób zatrudnionych zależy od ich wydajności. System akordowy może odznaczać się dużą efektywnością i korzyściami dla firmy. Jednakże należy pamiętać, że może on także prowadzić do nadmiernego nacisku na wyniki i jakość pracy, co może wpłynąć negatywnie na zdrowie i samopoczucie pracowników. Dlatego ważne jest, aby zachować równowagę między wydajnością a dobrymi warunkami pracy i odpowiednim wynagrodzeniem.

Mieszany system wynagradzania

Ze względu na wyróżnione wady powyższych systemów, dopuszcza się także stosowanie mieszanego systemu wynagradzania. Stanowi on połączenie przynajmniej dwóch elementów, takich jak płaca stała, świadczenia pracownicze, premie i pozafinansowe benefity. Wśród głównych zalet tego systemu wymienia się:

  1. Sprawiedliwość i dostosowanie do potrzeb pracowników. W tym systemie bierze się pod uwagę różne czynniki, takie jak wyniki pracy, wydajność, zaangażowanie, doświadczenie i staż zatrudnianych osób.
  2. Elastyczność. Potrzeby organizacji i jej zespołu ulegają zmianom – mieszane systemy wynagradzania pozwalają także na modyfikację płac.
  3. Działanie motywacyjne. Różnorodne dodatki mogą zachęcać pracowników do większej wydajności, jednocześnie nie zaburzając atmosfery pracy. Premie motywują także do rozwoju.

W teorii ten system wynagradzania wypada najlepiej na tle pozostałych. Należy jednak pamiętać, że jego zastosowanie w praktyce bywa skomplikowane, między innymi od strony administracyjnej. Wszystko zależy także od struktury organizacji i jej zarządu. System mieszany może być motywujący i sprawiedliwy lub wręcz przeciwnie – wywoływać presję i napiętą atmosferę. Tym samym idealny system wynagradzania nie istnieje – ważne jest to, aby formę płac dostosować do potrzeb firmy i jej pracowników.

Powiązane artykuły

Bezrobocie w Polsce na przestrzeni lat

Bezrobocie jest negatywnym zjawiskiem społecznym, szczególnie gdy dochodzi do jego wysokiego poziomu. Polega ono...

Industrializacja – co to?

Rewolucja przemysłowa doprowadziła do gwałtownych przemian w ekonomii, biznesie i podstawowych strukturach społecznych. Proces...

Rodzaje rynków finansowych – jakie istnieją?

Rynki finansowe są niezwykle istotnym elementem globalnej gospodarki. Są miejscem, w którym zarówno inwestorzy,...