Jakie są skutki fuzji i przejęć banków w Polsce? W 1997 r. działały 83 banki komercyjne, dziś ta liczba zmalała do 29. Nie wystarczy jednak dobrowolna zgoda podmiotów na fuzję. Należy pamiętać, że Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) może ją zablokować. W tej sytuacji dochodzi do połączenia przynajmniej dwóch banków. Taką współpracę mogą również nawiązać producenci, dostawcy lub klienci, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, dlatego decydują się na integrację środków, zasobów i umiejętności.
Fuzja banków – co to jest?
Zastanawiasz się, co oznacza fuzja banków? Przede wszystkim zyskujesz dostęp do większej liczby bankomatów i oddziałów. Nierzadko oferta banku poszerza się o nowe produkty i usługi. Nowy podmiot często proponuje atrakcyjniejsze warunki. Jeśli masz tylko rachunek osobisty, a nie jesteś zadowolony z fuzji, po prostu zmień bank. Pamiętaj jednak, że umowa kredytowa nie wygasa. Z drugiej strony powinieneś liczyć się z tym, że podczas łączenia systemów informatycznych mogą wystąpić kilkudniowe awarie.
Fuzja banku – rodzaje
Fuzja konglomeratowa polega na połączeniu co najmniej dwóch przedsiębiorstw, które do tej pory działały w różnych sektorach. O fuzji wertykalnej (pionowej) mówimy wtedy, gdy łączą się firmy, zajmujące się różnymi etapami powstawania tego samego produktu. Z kolei fuzja pozioma (horyzontalna) ma miejsce wtedy, gdy łączą się przynajmniej dwa przedsiębiorstwa, działające w tej samej branży i wytwarzające podobne produkty. Jeśli chodzi o banki, mamy do czynienia jedynie z fuzjami horyzontalnymi.
Przeczytaj także: Kredyt gotówkowy dla firm – czy warto złożyć wniosek?
Fuzje i przejęcia banków – czy to jest to samo?
Fuzje i przejęcia banków są często używane zamiennie, podczas gdy istnieją pomiędzy nimi pewne różnice. Pierwsze połączenie ma charakter dobrowolny, natomiast drugie przedsięwzięcie nie wymaga zgody właścicieli przejmowanej instytucji.
Fuzja banków może przebiec na kilka sposobów. Niekiedy podmioty łączą się ze sobą, w konsekwencji powstaje instytucja o nowej nazwie. Czasami większy bank przejmuje mniejszy, ale nazwa się nie zmienia. Zyskuje natomiast klientów i kapitał wchłoniętego podmiotu. W tym przypadku mamy do czynienia z przejęciem. Trzeci scenariusz zakłada, że bank przejmuje część kapitału drugiej instytucji. Zdarzało się, że silna instytucja przejmowała jeden podmiot, a następnie kolejne banki.
Fuzje banków – na świecie
Europejski Bank Centralny (EBC) kontroluje proces fuzji banków. Instytucja analizuje plan biznesowy, zwracając szczególną uwagę na prognozy. Nowy podmiot powinien spełniać wymogi wiarygodności, a także przekonać, że potrafi utrzymać odpowiednie bufory. Organ nadzoru ocenia stabilność finansową i wykonalność przedsięwzięcia. W tym celu EBC sprawdza, czy powstały podmiot będzie miał wystarczający kapitał, aby zapewnić sobie płynność. Oprócz tego decyduje, czy instytucja będzie dobrze zarządzana, a także, czy potrafi wygenerować zyski. Należy zaznaczyć, że EBC ma przy tym zachować neutralność. Podczas oceny bierze więc pod uwagę tylko kwestie techniczne.
W 2019 r. doszło do fuzji SunTrust Bank i BB&T, dzięki czemu mogą rywalizować z największymi bankami w USA. Z kolei w 2023 r. szwajcarski bank UBS przejął Credit Suisse, w ten sposób stał się jednym z największych na świecie. Oprócz tego warto wspomnieć o fuzji hiszpańskich banków – Bankia i CaixaBank. Powstała instytucja finansowa zarządza majątkiem o wartości około 600 mld euro.
Wartość fuzji i przejęć europejskich banków jest najniższa od czasu globalnego kryzysu gospodarczego z 2008 r. Eksperci podkreślają, że dominują transakcje krajowe. Coraz więcej osób wybiera firmy pozabankowe, ponieważ mają mniej rygorystyczne wymagania przyznawania pożyczek. Tradycyjne banki dążą do konsolidacji, aby poprawić swoją sytuację na rynku finansowym. W ten sposób mogą też ograniczyć koszty, co jest szczególnie ważne w przypadku małych podmiotów.
Fuzje banków w Polsce
Jakie były największe fuzje banków w Polsce?
W 2019 r. miała miejsce fuzja Banku Millennium i Euro Banku, co doprowadziło do rekordowej sprzedaży pożyczek i wzrostu wartości portfela kredytów gotówkowych. We wrześniu 2022 r. Bankowy Fundusz Gwarancyjny zadecydował o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku, który zmienił się w Velo Bank. W 2001 r. Bank Handlowy w Warszawie połączył się z Citibankiem. W konsekwencji powstała instytucja o nazwie – Citi Handlowy. W tym samym roku doszło do fuzji Banku Przemysłowo-Handlowego i Powszechnego Banku Kredytowego. Dzięki temu powstał bank BPH.
W 2021 r. Bank Pekao przejął część Idea Banku, jednocześnie zabezpieczył interesy klientów instytucji.
W 2011 r. Credit Agricole Bank Polska przejął udziały Lucas Banku, nie zmieniając przy tym swojej nazwy. W ten sposób mógł kontrolować większą część sektora finansowego.
Z kolei w 2015 r. nastąpiła fuzja BNP Paribas Bank Polska i Banku Gospodarki Żywnościowej. W ten sposób powstał nowy podmiot – BGŻ BNP Paribas. W 2017 r. połączył się z Sygma Bank, a w 2018/2019 przejął część Raiffeisen Bank. W 2019/2020 spekulowano na temat fuzji Banku Pekao i Alior, ale podmioty szybko zdementowały informacje. Z kolei KNF nie wyraziła zgody na połączenie Getin Noble Bank i Idea Bank. W 2015 r. Alior Bank wchłonął Meritum Bank, a rok później pozyskał część hipoteczną Banku BPH.
Fuzja banków a sytuacja osób z zaciągniętymi kredytami
Banki mają obowiązek poinformować klientów o fuzji, ponieważ wiąże się ona nie tylko ze zmianą nazwy podmiotu, lecz także adresów oddziałów i systemu bankowości internetowej. W niektórych przypadkach konsumenci dostają nowy numer rachunku bankowego. Zasadniczo zakres usług nie może być mniejszy po fuzji niż wynika to z zawartej umowy.
Zastanawiasz się, jak wygląda spłata kredytu dla zadłużonych firm po fuzji banków? Oprocentowanie, wysokość rat i harmonogram spłat pozostają bez zmian.
Fuzje banków – wpływ na oprocentowanie i kredyty
Warunki spłaty kredytu, takie jak harmonogram spłaty zobowiązania i oprocentowanie, nie powinny ulec zmianie. Kredytobiorca nie może wypowiedzieć umowy, ponieważ nie zgadza się na fuzję. Zazwyczaj klienci nie muszą nawet podpisywać aneksu do umowy. Niekiedy zmienia się numer rachunku do spłaty rat.
Sprawdź też: Kryzys gospodarczy w 2008 roku – przyczyny i skutki
Wiele osób obawia, że oprocentowanie kredytu gotówkowego wzrośnie po fuzji. Nowy podmiot zajmuje się obsługą umów kredytowych, przy czym warunki nie mogą zmienić się na gorsze.
Co się stanie z lokatami po fuzji banków? Warunki umowy nie ulegają zmianie. Jeśli klient ma otwartą lokatę, zostanie ona zamknięta w wyznaczonym wcześniej terminie. W miejsce starych produktów bankowych mogą pojawić się nowe, nierzadko pojawiają się dodatkowe propozycje. Zanim zdecydujesz się na lokatę, sprawdź warunki, ponieważ często zmienia się tylko nazwa.
Korzyści wynikające z połączenia banków
Sytuacja finansowa połączonych podmiotów ulega poprawie, tym samym sektor bankowy staje się silniejszy. Dodatkowo następuje konsolidacja rynku, w związku z tym panuje na nim mniejsza konkurencja. Na arenie pozostają jedynie najsilniejsze instytucje. Fuzja banków zwykle wiąże się ze zmianą logo i strony internetowej. Dotychczasowe produkty i usługi nierzadko zyskują nową nazwę.
Fuzja banków może przyczynić się do obniżenia kosztów usług. Zazwyczaj klienci zyskują dostęp do szerszej oferty. Wspomniana operacja może zapewnić konsumentów większe poczucie bezpieczeństwa, ponieważ korzystają z usług stabilnego podmiotu. Chociaż fuzja budzi raczej negatywne skojarzenia, należy zaznaczyć, że może ona ochronić słabszy podmiot przed upadłością.
Banki komercyjne w Polsce przyjmują formę spółek akcyjnych, dlatego fuzja jest najkorzystniejsza dla akcjonariuszy. Taka operacja sprawia, że silniejszy podmiot zyskuje nowych klientów i większy kapitał. Z kolei akcjonariusze wchłanianego banku chronią go przed bankructwem. To oznacza, że na fuzji zyskują obie strony.
Skala, przebieg i charakter fuzji zależy przede wszystkim od specyfiki danego sektora. System bankowy ma sporą i drobiazgowo uregulowaną strukturę. Na rynku panuje duża konkurencja, ale jednocześnie banki muszą ze sobą współpracować. Ponadto podmioty cechują się wysokim stopniem lewarowania, czyli wykorzystania cudzych zasobów dla pomnażania zysków. Sprawdź, co fuzja banków oznacza dla klientów i pracowników!
Fuzje i przejęcia banków mogą ograniczyć nadpodaż produktów, zoptymalizować koszty i wprowadzić lepszy model biznesowy. Konsolidacja międzynarodowa pozwala na większą dywersyfikację ryzyka, jednocześnie sprzyja integracji sektora finansowego.
Co fuzja banków oznacza dla pracowników banku?
Banki zazwyczaj decydują się na fuzję, aby zmaksymalizować zyski i ograniczyć koszty. Niestety, często wiąże się ona z dużą redukcją zatrudnienia. Podmioty usuwają dublujące się stanowiska, żeby zaoszczędzić. Szczególnie zagrożeni są pracownicy, zatrudnieni w oddziałach, a także w obszarze back office.
Z drugiej strony podwyższenie kapitału akcyjnego banku może wiązać się z koniecznością obsługi większej liczby klientów. Wdrożenie nowej oferty zazwyczaj wymaga zatrudnienia kolejnych specjalistów. Jeśli pracujesz w banku, który planuje fuzję, umów się na spotkanie z osobą decyzyjną. Przedstaw swoje doświadczenie i kwalifikacje, a następnie porozmawiaj o dalszej karierze.
Fuzje banków – ryzyko
Proces reorganizacji niesie ze sobą pewne zagrożenia, których właściciele podmiotów powinni być świadomi. Należy liczyć się z tym, że fuzja może się nie powieść. Nierzadko pojawiają się trudności w zarządzaniu nowym podmiotem. Przedsięwzięcie wymusza zmiany w kulturze organizacyjnej banku, co zwiększa ryzyko osłabienia relacji międzyludzkich. Pracownicy boją się zwolnień, dlatego dbają o swoje interesy. Fuzja jest czasochłonna, często wiąże się z wysokimi kosztami.
Fuzja banków wymusza ujednolicenie sposobu obsługi klienta, oprócz tego dochodzi do połączenia systemów informatycznych podmiotów. Instytucje wspólnie przygotowują ofertę. W niektórych przypadkach bank przejmuje tylko część kapitału innego podmiotu, bądź pewny zakres usług.
