Chociaż prowadzenie firmy często kojarzy się z niezależnością i wysokimi dochodami, należy pamiętać, że wiąże się też z obowiązkiem płacenia podatków. Ponadto powinniśmy ją zarejestrować w Centralnej Ewidencji i Informacji Gospodarczej (CEIDG). Wypełniając formularz, musimy zaznaczyć sposób opodatkowania dochodów. Podpowiadamy, jakie są możliwe rozwiązania i które z nich wybrać. W naszym artykule przeczytasz również, jakie podatki płaci firma jednoosobowa!
Jakie podatki płaci przedsiębiorca?
Każdy przedsiębiorca musi płacić podatek PIT od osiąganych przychodów. Pozostałe zobowiązania zależą od wybranej formy rozliczeń, miejsca prowadzenia działalności, posiadanego majątku, czy ingerencji w środowisko.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Ile wynosi podatek dochodowy w przypadku działalności gospodarczej? Wysokość PIT zależy w głównej mierze od wybranej formy opodatkowania. Ustawodawca przewidział trzy rozwiązania:
- zasady ogólne, czyli według skali podatkowej (stawka podatkowa wynosi 12% i 32%),
- stawka liniowa (19%),
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Od 2022 r. z karty podatkowej mogą korzystać wyłącznie przedsiębiorcy, którzy stosowali ją w 2021 r. Nie jest ona przewidziana dla osób, które rozpoczęły działalność gospodarczą lub chcą zmienić sposób rozliczania się z fiskusem.
Przeczytaj także: Rodzaje działalności gospodarczej – wskazówki dla przedsiębiorców
Skala podatkowa (zasady ogólne)
To domyślna forma opodatkowania działalności gospodarczej, co oznacza, że nie musimy zgłaszać jej wyboru do fiskusa. Jeśli zdecydujemy się na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub podatek liniowy, powinniśmy poinformować o tym naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Mamy na to czas do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskaliśmy pierwszy przychód w danym roku podatkowym, bądź do końca roku, jeśli pierwszy przychód osiągnęliśmy w grudniu.
Podstawę opodatkowania na zasadach ogólnych stanowi dochód. Aby go obliczyć, należy skorzystać z poniższego wzoru:
dochód = przychód – koszty uzyskania przychodu
Decydując się na wspomnianą formę opodatkowania, możesz skorzystać z preferencyjnego rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko lub wspólnie z małżonkiem. Ponadto przysługują Ci ulgi i odliczenia od podatku. Z drugiej strony spoczywają na Tobie pewne obowiązki.
Co ile płaci się podatek dochodowy? Zaliczki należy uiszczać w systemie miesięcznym lub kwartalnym. Należy zaznaczyć, że zaliczka staje się obowiązkowa, gdy przekroczy 1000 zł. Oprócz tego musisz prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR) lub pełną księgowość.
Nie trzeba składać miesięcznych lub kwartalnych deklaracji. Wystarczy zestawić wszystkie wpłaty w formularzu PIT-36. Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 30000 zł, co oznacza, że możemy liczyć na zwrot nawet 3600 zł.
Podatek liniowy
Podatek liniowy to dobre rozwiązanie dla bardziej zamożnych przedsiębiorców. Stawka wynosi 19%, niezależnie od wysokości osiąganych dochodów. Przedsiębiorca jest zobowiązany do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów lub pełnej księgowości. Zaliczki należy odprowadzać na indywidualny mikrorachunek podatkowy do 20 dnia miesiąca następującego po zakończeniu wcześniejszego okresu rozliczeniowego. Jeśli termin przypada na dzień wolny pracy, zostaje przesunięty na najbliższy dzień roboczy. Wybierając taką formę opodatkowania, powinieneś liczyć się z tym, że nie przysługują Ci ulgi podatkowe.
Ryczałt
Jakie podatki płaci firma jednoosobowa? Ryczałt to dobre rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy nie ponoszą wysokich wydatków związanych z prowadzeniem firmy. W tym przypadku nie uwzględniamy kosztów uzyskania przychodów, co sprawia, że obliczenie podatku jest proste. Z takiego rozwiązania nie skorzystają apteki, lombardy, czy firmy zajmujące się sprzedażą części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych. Nie możemy również wybrać ryczałtu, gdy prowadzimy handel wartościami dewizowymi.
Przypominamy, że w tym przypadku podstawę opodatkowania stanowi przychód. Obowiązują następujące stawki: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 12,5%, 17% i 20%. Ich wysokość zależy od rodzaju prowadzonej działalności. Aby skorzystać z ryczałtu, należy złożyć wniosek CEIDG-1 do urzędu skarbowego. Przedsiębiorca powinien zgłosić ten fakt do 20 dnia następującego po miesiącu, w którym osiągnęły pierwszy przychód w danym roku podatkowym.
Z rozliczenia kwartalnego mogą skorzystać osoby, które rozpoczęły działalność, a także mali podatnicy, czyli przedsiębiorcy, których przychody ze sprzedaży za rok ubiegły nie przekroczyły 2 mln euro.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Zanim założymy działalność, powinniśmy zdecydować, czy chcemy zarejestrować się jako czynny podatnik VAT, czy też skorzystamy ze zwolnienia podatkowego. Należy zaznaczyć, że drugie rozwiązanie jest przewidziane m.in. dla przedsiębiorców, których przychody nie przekroczyły 200 tys. zł w ubiegłym roku. Z kolei zwolnienie podmiotowe przysługuje, gdy świadczymy usługi w zakresie opieki medycznej, finansów, czy edukacji.
Obecnie obowiązują cztery stawki podatku VAT:
- podstawowa (23%) – przewidziana dla większości towarów i usług,
- obniżona (8%, 5% i 0%).
Jak zarejestrować się do VAT? Można to zrobić elektronicznie, listownie lub osobiście (w urzędzie skarbowym). W pierwszym przypadku powinniśmy wejść na stronę: http://biznes.gov, a następnie złożyć formularz VAT-R. Zgłoszenia należy dokonać przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu lub przekroczeniem limitu wartości sprzedaży – 200 tys. zł.
Jakie firmy muszą płacić podatek VAT bez względu na wysokość przychodów? Taki obowiązek spoczywa na przedsiębiorcach:
- zajmujący się detaliczną i hurtową sprzedażą części do motocykli i pojazdów samochodowych,
- świadczących usługi jubilerskie, windykacyjne, doradcze i prawne,
- sprzedających wyroby objęte akcyzą, tereny budowlane, nowe środki transportu, budynki, budowle, wyroby metali szlachetnych,
- prowadzących sprzedaż internetową kosmetyków, preparatów toaletowych, komputerów, urządzeń elektronicznych, sprzętu optycznego, AGD.
Przeczytaj też: Jakie są koszty prowadzenia działalności gospodarczej?
Podatek od nieruchomości
Zanim założymy firmę, zastanówmy się, gdzie będziemy ją prowadzić. Podjęta decyzja nakłada na przedsiębiorcę określone obowiązki. Wiele osób wybiera własne mieszkanie na siedzibę swojej działalności. W takiej sytuacji należy płacić podatek od nieruchomości. Zobowiązanie podatkowe powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności, np. zakup budynku lub gruntu. Należy zaznaczyć, że wygasa ono z upływem miesiąca, w którym zmieniły się okoliczności.
Przedmiotem opodatkowania może być:
- budynek – dom, magazyn, obiekt usługowy,
- część budynku – lokal, mieszkanie,
- grunty,
- budowla – obiekt, który nie jest budynkiem,
- część budowli.
Nieruchomość, w której prowadzona jest działalność, nie musi należeć do firmy. Jej właściciel powinien jednak zgłosić zmianę sposobu przeznaczenia w urzędzie skarbowym, ponieważ wpłynie to na stawkę podatku. Ostateczna wysokość zobowiązania zależy od gminy, w której położona jest nieruchomość. Ministerstwo Finansów corocznie ustala maksymalne stawki, biorąc pod uwagę inflację w pierwszym półroczu. Jeśli podatek wynosi więcej niż 100 zł, można go rozłożyć na cztery raty. Należy je uiścić w następujących terminach:
- do 15 marca,
- do 15 maja,
- do 15 września,
- do 15 listopada.
O zmianie sposobu użytkowania lokalu mówimy wtedy, gdy zostanie on w części lub w całości przeznaczony na prowadzenie firmy. Jeśli pomieszczenie służy także do celów mieszkalnych, nie musimy zmienić stawki opodatkowania.
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
Wiele osób sądzi, że podatek PCC jest odprowadzany wyłącznie od umów dzierżawy, sprzedaży, czy darowizny zawieranych przez osoby prywatne, podczas gdy na przedsiębiorcach również ciąży taki obowiązek. Podstawa opodatkowania zależy od rodzaju umowy i wartości rynkowej nabywanej rzeczy. Uiszczenie podatku i złożenie deklaracji powinno nastąpić w ciągu 14 dni od powstania obowiązku podatkowego. Jeśli kontrola podatkowa wykaże, że przedsiębiorca nie dopełnił obowiązku, stawka wynosi 20%.
Karta podatkowa
Karta podatkowa zakłada comiesięczne odprowadzanie zryczałtowanego podatku dochodowego. Kwota jest ustalana przez naczelnika urzędu skarbowego, który bierze pod uwagę charakter działalności i liczbę zatrudnianych pracowników. Ponadto uwzględnia on wielkość miejscowości, w której działa przedsiębiorca.
Wysokość podatku nie zależy od przychodu, ani dochodu firmy. Naczelnik urzędu skarbowego nie nalicza jej uznaniowo, lecz postępuje zgodnie z wytycznymi ministra finansów, publikowanymi corocznie w IV kwartale. W obwieszczeniu znajdziemy tabele uwzględniające różne rodzaje działalności handlowej, usługowej i wytwórczej (około 130), do każdego została przypisana kwota podatku.
Jeśli przedsiębiorca wybrał kartę podatkową, nie musi płacić podatku VAT. To oznacza, że jest on zwolniony z obowiązku dostarczania jednolitego pliku kontrolnego (JPK) i deklaracji VAT-7. Z drugiej strony przedsiębiorca musi wystawiać faktury na żądanie klientów i przechowywać dokumenty sprzedaży przez 5 lat. Oprócz tego powinien prowadzić ewidencję przychodów każdego pracownika zatrudnionego na umowie o pracę.
Podatki dla przedsiębiorców – dodatkowe informacje
Jakie podatki płaci firma? Przedsiębiorcy muszą płacić podatek akcyzowy za:
- wyroby tytoniowe,
- napoje energetyzujące,
- alkohol,
- energię elektryczną,
- paliwo,
- samochód.
Sprawdź też: Koszty stałe i zmienne – jak wpływają na rentowność firmy?
Informacje dotyczące opodatkowania akcyzą są dostępne na stronie Ministerstwa Finansów.
